Fritz! Smart Gateway – sprytny most do świata Zigbee i Matter

Fritz! Smart Gateway to nowa bramka smart home od firmy AVM, znanej z niezawodnych routerów Fritz!Box, które wielokrotnie gościły w naszych recenzjach. Tym urządzeniem producent rozszerza domowy ekosystem o obsługę standardów Zigbee oraz Matter, dzięki czemu do naszej sieci dołączymy mnóstwo nowych urządzeń różnych marek.

W niniejszej recenzji przyjrzymy się szczegółowo funkcjom Fritz! Smart Gateway, procesowi konfiguracji i połączenia z routerem Fritz!Box, integracji z protokołami Zigbee i Matter, a także praktycznej obsłudze na co dzień. To rozwiązanie kierowane jest przede wszystkim do użytkowników routerów Fritz, którzy chcą w pełni wykorzystać możliwości inteligentnego domu – w szczególności dzięki łatwej integracji oświetlenia LED, czujników czy gniazdek smart.

Czym jest Fritz! Smart Gateway?

Fritz! Smart Gateway to kompaktowa bramka smart home, która pełni rolę łącznika między naszym routerem Fritz!Box a urządzeniami inteligentnego domu korzystającymi z innych technologii łączności.

Mówiąc obrazowo – jeśli Fritz!Box to centrum dowodzenia naszej domowej sieci, to Smart Gateway jest niczym tłumacz nowych języków dla tego centrum. Wyposażony w obsługę Zigbee 3.0 oraz DECT ULE, umożliwia dodanie do systemu Fritz! Smart Home urządzeń wielu producentów, które dotąd nie mogły bezpośrednio komunikować się z routerem.

Co więcej, dzięki aktualizacjom oprogramowania, bramka stała się także mostkiem dla nowego standardu Matter, który zyskuje na popularności w świecie IoT.

Samo urządzenie ma formę niewielkiego adaptera podłączanego do gniazdka elektrycznego (przypomina z wyglądu wzmacniacz sygnału Wi-Fi lub zasilacz sieciowy). Możemy umieścić je w dowolnym pomieszczeniu – wystarczy dostęp do prądu. Połączenie z domową siecią odbywa się przez Wi-Fi lub kabel LAN, ale o tym za chwilę.

Na obudowie znajdziemy przycisk Connect (służy do szybkiej konfiguracji i parowania urządzeń) oraz port USB. Ten ostatni to miły dodatek – działa jako ładowarka 5 V / 0,5 A, więc możemy podpiąć np. smartfona do doładowania lub zasilić mały gadżet USB. To sprytne wykorzystanie gniazdka, które zajmuje bramka, choć oczywiście port nie służy do transmisji danych ani podłączania pamięci – pełni wyłącznie funkcję zasilającą.

Podsumowując, Fritz! Smart Gateway jest produktem poszerzającym możliwości naszego routera Fritz!Box o nowe obszary inteligentnego domu. Zamiast kupować osobne systemy i mostki dla różnych urządzeń, możemy korzystać z jednej, spójnej platformy Fritz – a bramka zadba o komunikację z żarówkami, czujnikami czy innymi gadżetami smart w naszym mieszkaniu.

Najważniejsze funkcje i możliwości

Obsługa Zigbee 3.0 – więcej urządzeń, szczególnie oświetlenie

Największą zaletą Fritz! Smart Gateway jest obsługa standardu Zigbee 3.0. Zigbee to popularna technologia komunikacji bezprzewodowej używana w inteligentnym oświetleniu, czujnikach i innych urządzeniach (m.in. Philips Hue, Ikea TRÅDFRI, Aqara i wiele innych).

Dotychczas ekosystem Fritz! ograniczał się do własnych urządzeń na DECT ULE i protokole HAN-FUN – oznaczało to, że np. żeby sterować żarówkami Philips Hue, trzeba było korzystać z oddzielnej bramki producenta (np. Philips Hue Bridge) lub innego systemu. Dzięki Fritz! Smart Gateway dodajemy do sieci domowej możliwość bezpośredniego podłączenia urządzeń Zigbee różnych marek.

Co to oznacza w praktyce? Na przykład to, że możemy zintegrować inteligentne żarówki LED wielu producentów bezpośrednio z systemem Fritz! Smart Home. AVM zapewnia kompatybilność m.in. z żarówkami Philips Hue (generacje 3. do 6.), Ikea TRÅDFRI, Osram/LEDvance i innymi popularnymi modelami.

Wystarczy jednorazowe sparowanie żarówki z naszą bramką, by pojawiła się ona w aplikacji Fritz i panelu routera – możemy wtedy sterować oświetleniem z poziomu przeglądarki, smartfona czy nawet telefonu Fritz!Fon. Zigbee 3.0 gwarantuje też bezpieczną komunikację (szyfrowanie AES-128), więc nie musimy martwić się o kwestie bezpieczeństwa.

Warto podkreślić, że Zigbee to sieć typu mesh – każde stałe urządzenie zasilane z sieci (np. żarówka, smart gniazdko) może przekazywać sygnał dalej. Dzięki temu, dodając Fritz! Smart Gateway, tworzymy w domu nową sieć Zigbee, która zasięgiem obejmie całe mieszkanie, a nawet dom, szczególnie jeśli mamy kilka urządzeń pełniących rolę routerów Zigbee (np. lampy w różnych pokojach). Możemy więc sterować światłami w ogrodzie czy garażu, jeśli tylko któryś moduł Zigbee jest w zasięgu bramki lub innych urządzeń Zigbee tworzących sieć.

Obsługa Zigbee to prawdziwe otwarcie na świat zewnętrznych produktów smart – ekosystem Fritz! staje się dzięki temu kompatybilny z urządzeniami znacznie większej liczby producentów, niż do tej pory.

DECT ULE – więcej urządzeń AVM w naszym smart home

Drugim filarem funkcjonalności bramki jest obsługa standardu DECT ULE (Ultra Low Energy). Fritz!Box od lat korzysta z DECT ULE do łączności z własnymi urządzeniami smart: mowa o inteligentnych gniazdkach (np. Fritz!DECT 200), sterowanych głowicach termostatycznych na kaloryfery (Fritz!DECT 301), czujnikach otwarcia okna/drzwi czy przyciskach ściennych (Fritz!DECT 440/400), a nawet żarówkach LED Fritz!DECT 500.

Fritz! Smart Gateway pełni rolę dodatkowej bazy DECT ULE, co zwiększa liczbę urządzeń tego typu, jakie możemy podłączyć do systemu. Routery Fritz!Box mają bowiem pewne limity co do liczby obsługiwanych urządzeń DECT ULE (zwykle do kilkunastu urządzeń HAN-FUN). Bramka pozwala na dodanie kolejnych elementów – nawet jeśli osiągnęliśmy już limit lub po prostu chcemy mieć lepszy zasięg DECT w oddalonych pomieszczeniach.

Co istotne, Fritz! Smart Gateway działa wyłącznie z urządzeniami DECT ULE/HAN-FUN (czyli smart home), a nie obsługuje zwykłych telefonów DECT. Nie jest to jednak wadą – to celowe działanie, by dedykować bramkę wyłącznie inteligentnym gadżetom domowym. Dzięki dodatkowemu modułowi DECT ULE umieszczonemu np. na innym piętrze domu, zwiększymy zasięg komunikacji z termostatami czy czujnikami znajdującymi się dalej od głównego routera.

Wszystkie te elementy i tak obsługiwane są centralnie przez panel Fritz!Box, więc dla użytkownika różnica jest niezauważalna – poza tym, że system działa stabilniej przy większej liczbie urządzeń i na większej powierzchni.

Łączność z routerem – Wi-Fi lub LAN, wybór należy do Ciebie

Aby Fritz! Smart Gateway spełniał swoją rolę, musi komunikować się z routerem Fritz!Box, który jest centralką zarządzającą smart home w systemie AVM. Producent przewidział dwie opcje połączenia tej bramki z routerem: bezprzewodowo przez Wi-Fi lub przewodowo przez LAN (Ethernet). Co ważne, bramka łączy się z siecią Wi-Fi 2,4 GHz (standard WLAN, który zapewnia daleki zasięg i w zupełności wystarcza dla takiego urządzenia; łączność 5 GHz nie jest tu potrzebna).

Proces parowania przez Wi-Fi jest banalnie prosty – odbywa się to podobnie jak podłączanie wzmacniacza sygnału Fritz: wystarczy wcisnąć przycisk Connect/WPS na bramce oraz przycisk Connect/WPS na routerze Fritz!Box.

W ciągu kilku sekund urządzenia zestawią szyfrowane połączenie Wi-Fi. Alternatywnie możemy po prostu wpiąć kabel sieciowy do portu LAN bramki i do routera – po chwili Fritz!Box wykryje nowy element w sieci lokalnej (przydzieli mu adres IP) i zarejestruje go jako część systemu.

Warto zauważyć, że połączenie Wi-Fi służy wyłącznie komunikacji między bramką a routerem – Fritz! Smart Gateway nie działa jako repeater Wi-Fi i nie rozszerza zasięgu sieci bezprzewodowej internetowej. To często zadawane pytanie, bo urządzenie przypomina wyglądem repeater, ale jego rola jest inna.

Podłączenia bramki do routera dokonujemy raz, a potem możemy o nim zapomnieć – w codziennym użytkowaniu korzystamy po prostu z aplikacji lub interfejsu routera, jak wcześniej, tylko że mamy więcej urządzeń na liście.

Dzięki możliwości komunikacji po Wi-Fi, bramkę możemy umieścić tam, gdzie najbardziej się przyda zasięg Zigbee czy DECT ULE – np. w centralnym punkcie mieszkania. Nie musimy lokować jej tuż obok routera. Jeśli jednak preferujemy stabilność połączenia kablowego (np. w domu piętrowym, gdzie sygnał Wi-Fi z routera do piwnicy mógłby być słabszy), nic nie stoi na przeszkodzie użycia przewodu Ethernet.

Konfiguracja jest naprawdę elastyczna i szybka – to jedno z tych urządzeń sieciowych, których ustawienie zajmuje dosłownie moment, nie sprawiając problemów nawet mniej doświadczonym osobom.

Integracja i centralne sterowanie w Fritz!Box

Po dodaniu Fritz! Smart Gateway do naszej infrastruktury Fritz, wszystkie nowe urządzenia smart home konfigurujemy i obsługujemy tak samo wygodnie, jak dotychczasowe elementy.

Wszystkie urządzenia konfigurowane są centralnie z poziomu panelu routera Fritz!Box – mamy więc jedno miejsce (interfejs WWW routera lub aplikację mobilną), gdzie widać informacje o stanie każdego czujnika, gniazdka czy żarówki.

To wielka zaleta w porównaniu z sytuacją, gdy korzystamy z wielu oddzielnych systemów i aplikacji. Tutaj rozwiązanie jest scentralizowane: Fritz!Box staje się naszym hubem (bramką) inteligentnego domu, a Fritz! Smart Gateway dostarcza mu danych z Zigbee i DECT ULE.

Sterowanie urządzeniami może odbywać się na wiele sposobów: przez przeglądarkę internetową (panel Fritz!Box na komputerze), za pomocą aplikacji Fritz!App Smart Home na smartfonie (z dowolnego miejsca, również przez internet), a nawet poprzez sprzętowe kontrolery jak przycisk Fritz!DECT 440 czy telefon bezprzewodowy Fritz!Fon.

Przykładowo, możemy jednym naciśnięciem przycisku 440 wyłączyć wszystkie światła Zigbee w salonie, albo z poziomu słuchawki Fritz!Fon zmienić kolor i jasność żarówki w lampce nocnej – to ostatnie rozwiązanie może wydawać się nietypowe, ale działa zaskakująco dobrze.

Telefon DECT staje się małym centrum sterowania – menu Fritz!Fon pozwala regulować urządzenia inteligentne (np. żarówki Philips Hue) równie łatwo, co wykonywać połączenia telefoniczne. Producent zadbał, by użytkownik miał pełną swobodę obsługi: od automatyzacji (ustawianie harmonogramów w panelu Fritz!Box), po ręczne sterowanie sprzętowymi kontrolerami.

Co ważne, Fritz! Smart Gateway nie wymaga żadnej subskrypcji ani chmury – cały system działa lokalnie, a dostęp zdalny (np. przez aplikację) odbywa się bezpiecznie poprzez router Fritz!Box. To oznacza, że nawet jeśli nie mamy internetu, w obrębie domu sieć smart home będzie działać (sterowanie lokalne).

Oczywiście, pełnię możliwości uzyskamy mając dostęp do sieci globalnej – dzięki temu zdalnie sprawdzimy stan urządzeń czy otrzymamy powiadomienia. Niemniej, brak wymogu stałego połączenia z serwerami producenta to dla wielu osób duży plus (większa prywatność i niezależność).

Aktualizacje i wsparcie producenta

Firma AVM słynie z długiego wsparcia swoich urządzeń – routery Fritz!Box często otrzymują aktualizacje przez wiele lat. Podobnie jest z Fritz! Smart Gateway. Producent obiecuje rozwijanie funkcji bramki poprzez darmowe aktualizacje oprogramowania Fritz!OS. Przykładem jest tu dodanie obsługi standardu Matter kilka miesięcy po premierze – wystarczyło zaktualizować Fritz!OS, by urządzenie zyskało zupełnie nową funkcjonalność.

Takie podejście sprawia, że produkt kupiony dziś może z czasem stać się jeszcze bardziej dopracowany. Nowe funkcje dzięki bezpłatnym aktualizacjom to element, który AVM wymienia w specyfikacji – możemy więc spodziewać się kolejnych usprawnień integracji, kompatybilności z nowymi urządzeniami czy ulepszeń interfejsu.

Dodatkowym atutem jest gwarancja producenta wynosząca 5 lat. To znacznie więcej niż standardowe 2 lata gwarancji i pokazuje, że producent ma zaufanie do jakości swojego sprzętu.

Integracja z Matter – Fritz w uniwersalnym języku IoT

Osobny akapit należy się standardowi Matter, który w świecie smart home jest obecnie na ustach wszystkich. Czym jest Matter? W skrócie, to nowy, otwarty standard komunikacji urządzeń inteligentnych, opracowany przez konsorcjum czołowych firm (m.in. Apple, Google, Amazon).

Matter działa w oparciu o IP (wykorzystuje sieć Wi-Fi/Ethernet lub Thread), pozwala urządzeniom różnych producentów działać ze sobą bez względu na markę czy ekosystem.

Dzięki aktualizacji Fritz!OS udostępnionej pod koniec 2024 roku, Fritz! Smart Gateway zyskał pełną obsługę standardu Matter. Bramka pełni teraz rolę tzw. Matter Bridge. Oznacza to, że urządzenia smart home zintegrowane z naszym Fritz!Box (czy to własne FRITZ!DECT, czy dodane Zigbee przez bramkę) mogą być widoczne i sterowane także przez inne centrale zgodne z Matter.

Przykładowo, jeśli mamy w domu ekosystem Apple, możemy dodać naszą bramkę Fritz do Apple Home (jako urządzenie Matter) i w efekcie zobaczyć np. żarówki Zigbee podłączone do Fritz w aplikacji Dom na iPhonie.

Analogicznie, asystenci głosowi jak Amazon Alexa czy Asystent Google automatycznie wykryją i obsłużą nasze urządzenia Fritz! Smart Home poprzez Matter – bez potrzeby używania dodatkowych „mostków” czy skryptów.

W praktyce możemy więc powiedzieć: „Hej Siri, ustaw światło w salonie na 50%” albo „Alexa, turn off the kitchen socket”, a polecenia te trafią do systemu Fritz i wykonają odpowiednią akcję na żarówce Zigbee czy gniazdku AVM.

Ta integracja to ogromny krok naprzód w otwartości ekosystemu Fritz!. Wcześniej co prawda istniały pewne możliwości – np. integracja z Alexą czy wsparcie Home Assistant przez API Fritz – ale Matter upraszcza wszystko do wspólnego mianownika.

Użytkownik nie musi nawet wiedzieć, że w tle jego Fritz! Smart Gateway tłumaczy komendy z języka Matter na Zigbee czy DECT. To po prostu działa. Warto dodać, że obecnie Fritz wspiera w ramach Matter podstawowe typy urządzeń (oświetlenie, termostaty, gniazdka, czujniki), a w przyszłości AVM zapowiada dodawanie kolejnych. Aktualizacja z Matter uczyniła z Fritz! Smart Gateway jedną z pierwszych bramek na rynku, która mostkuje Zigbee/DECT do Matter – to duży atut na tle konkurencji.

Z perspektywy użytkownika Apple, Google czy Amazon – Fritz! Smart Gateway staje się równoprawnym elementem inteligentnego domu jak HomePod mini (z Thread/Matter) czy Amazon Echo 4 (z Zigbee). Różnica jest taka, że Fritz koncentruje się na lokalnym zarządzaniu, ale dzięki Matter otwiera się na sterowanie zewnętrzne.

To najlepsze z obu światów: mamy pewność lokalnego działania i niezawodności Fritz, a zarazem elastyczność, by skorzystać z ulubionej aplikacji czy asystenta głosowego do kontroli naszych urządzeń.

FAQ – Najczęściej zadawane pytania